Tijdens rampen en crises zou iedereen toegang moeten hebben tot dezelfde belangrijke informatie. Dit gebeurt nu niet, we vergeten doelgroepen. Doven en slechthorenden, laaggeletterden en anderstaligen zijn een aantal van deze doelgroepen. Zij ontvangen lang niet altijd de informatie die zij nodig hebben en hebben geen toegang tot soms levensreddende informatie. Met het project ‘vergeten’ doelgroepen willen wij ervoor zorgen dat geen enkele doelgroep meer vergeten wordt in de (crisis)communicatie.
In Nederland zijn in totaal 1,5 miljoen mensen doof of slechthorend, 2,5 miljoen zijn laaggeletterd en een kwart van de bevolking heeft een migratieachtergrond. Volgens de Wet veiligheidsregio’s moet ‘de burgemeester er zorg voor dragen dat de bevolking informatie wordt verschaft over de oorsprong, omvang en de gevolgen van een ramp of crisis die de gemeente bedreigt of treft, alsmede over de daarbij te volgen gedragslijn’. Met de huidige vormen van crisiscommunicatie bereiken we niet iedereen.
Voor een aanzienlijk deel van de groep doven en slechthorenden is de Nederlandse taal niet de moedertaal. Daardoor is een transcript of ondertiteling van een journaal of persconferentie niet voldoende. Een platte tekst mist intonatie en omdat Nederlands de tweede taal is, kost het veel moeite om de inhoud te vertalen. Sinds juli 2021 kent de bovenstaande wet een toevoeging dat de informatie zoveel mogelijk onverwijld wordt omgezet in de Nederlandse Gebarentaal. Helaas zijn er tot nu toe nog maar twee situaties geweest in Nederland waarbij een tolk Nederlandse Gebarentaal is ingezet. Naast de corona-persconferenties, waren dat de persconferenties hoogwater in Limburg, waarbij wij betrokken waren.
Een andere doelgroep is de laaggeletterden. Voor veel laaggeletterden is het taalniveau B1 of C1 te hoog en dat is de taal waar nu in gecommuniceerd wordt. Daarnaast hebben zij moeite met de digitale communicatiemiddelen en dat geldt voor meerdere doelgroepen. Daarom is het belangrijk om niet alleen naar de inhoud van de communicatieboodschap te kijken maar ook naar hoe we deze boodschap overbrengen. Het middel is hierbij ook belangrijk. Voor anderstaligen geldt dat we de informatie in meerdere talen beschikbaar moeten maken.
het is onze ambitie om bij te dragen aan een volledige inclusieve communicatie methode, waarbij iedereen toegang heeft tot dezelfde informatie. Het doel van project ‘vergeten’ doelgroepen is om gemeenten, veiligheidsregio’s en overige organisaties bewust te maken van de ‘vergeten’ doelgroepen. Daarnaast willen we hen in samenwerking met de ‘vergeten’ doelgroepen zelf, waaronder het Nederlands Gebarencentrum en Stichting Lezen en Schrijven, handvatten aanreiken. Belangrijk is dat we niet over de ‘vergeten’ doelgroepen spreken maar mét de ‘vergeten’ doelgroepen.
Ons project bestaat uit een aantal verschillende activiteiten. Bewust is gekozen voor een mix van middelen die wij als V&R samen met onze partners inzetten: ons zakboek, congres, podcast, webinar, workshop, trainingen en advies over planvorming. De opbrengsten van het zakboek en het congres gaan naar de ‘vergeten’ doelgroepen: Dovenschap en Stichting Lezen en Schrijven. Voor meer informatie, tips, interviews en Q&A’s over de ‘vergeten’ doelgroepen verwijzen we je graag naar de de website www.vergetendoelgroepen.nl.